An investigation of the effects of rejected students’ classroom behaviours on the classroom atmosphere and teachers’ approach to these students<p>Reddedilen öğrencilerin sınıftaki davranışlarının, sınıf atmosferine etkilerinin ve bu öğrencilere yönelik öğretmen yaklaşımlarının incelenmesi

Abstract

While people like social acceptance, they do not like social rejection. Unlike grownups, social rejection can be quite challenging for children in terms of social and psychological aspects and may cause problems such as loneliness, academic failure, and behaviour disorders. Studies show that students rejected by their friends can demonstrate undesirable classroom behaviours more frequently. While some of these behaviours such as speaking between the activities, not attending the courses for some time, or being careless can be seen in the non-problematic behaviours category because they do not prevent learning or teaching, behaviours such as walking around, making noise, disturbing friends, and insulting friends are seen as moderate level undesirable behaviours and can affect learning-teaching atmosphere in a negative way. Therefore, in situations like these, teachers’ approach to socially rejected students is of great importance.

The purpose of this study is to investigate general classroom behaviours of students who experience social rejection, the effects of these undesirable behaviours on the classroom atmosphere, and the methods teachers use for these students. This qualitative study was conducted in two schools located in the city of Hatay, in the 2014-2015 education year. The data were collected via interviews from 13 teachers (five male and eight female) and observations on four (two female, two male) students. The data collected from semi-structured interviews were analysed using content analysis techniques.

Analysis of the data obtained from the teachers’ interviews demonstrated two themes regarding the socially rejected students’ classroom behaviours: “participation in the lesson” and “psycho-social environment”. Findings show that frequently demonstrated behaviours of the students who experience social rejection included trying to answer questions they do not know, walking around aimlessly, not doing homework, asking questions unrelated to the lesson, and making other people do homework for them, taking no responsibilities, trying to attract attention, teasing friends, being silent, using physical violence, violating the rules, sitting alone, sitting next to other students without permission, and scribbling on others’ homework. As for the teachers’ approach to these students, they used such techniques as ignoring, warning, giving responsibilities, rewarding/acknowledging, meeting one to one, talking with the parents more frequently than the techniques such as giving a break, tranquilizing, providing psychological counselling or directing to RAM. Findings show that teachers should be trained about the approaches and intervention methods for students who experience social rejection, and the schools should organize intervention programs for the students who are socially rejected.

Özet

İnsanlar, sosyal kabulden hoşlanırken, sosyal reddedilmeyi sevmezler. Reddedilme yaşayan çocuklar için bu durum, günlük yaşamlarında olduğu kadar okul yaşamlarında da bir takım sorunlara yol açabilmektedir. Araştırmalar, arkadaşları tarafından reddedilen öğrencilerin sınıf içi istenmeyen davranışları daha çok sergileyebildiklerini göstermektedir. Sınıftaki öğrenme-öğretme sürecinin aksamaması bakımından öğretmenlerin sosyal reddedilme yaşayan öğrencilere yaklaşımları ve bu öğrencilerin gösterdikleri problem davranışlarla başa çıkma stratejileri oldukça önemlidir. Bu öğrencilere yönelik uygun müdahale yaklaşımlarının belirlenmesi için de öncelikle bu öğrencilerin tipik davranış biçimlerinin anlaşılması gerekmektedir.

Bu çalışmanın amacı sosyal reddedilme yaşayan öğrencilerin sınıftaki genel davranışlarının, sınıf için istenmeyen davranışlarının, sınıf içi öğrenme-öğretme atmosferine etkilerinin ve öğretmenlerin bu öğrencilere yönelik kullandıkları yöntemlerin incelenmesidir. Nitel bir çalışma olan bu araştırma 2014- 2015 Öğretim yılında, Hatay ilinde bulunan bir ilkokul ve ortaokulda yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubu görüşme yapmak üzere belirlenen 13 öğretmen ve gözlem yapmak üzere belirlenen 4 öğrenciden oluşmaktadır. Yarı yapılandırılmış görüşme ve gözlem formları kullanılarak toplanan veriler, içerik analizleri ile çözümlenmiştir.

Bulgulara göre sosyal reddedilme yaşayan öğrencilerin derse katılımlarıyla ilgili sık görülen davranışları yanıtını bilmediği soruları yanıtlamaya çalışma, amaçsız dolaşma, ders dışı ilgisiz konuşma, ödev yapmama, dersle ilgisiz sorular sorma, ders dışı yanıtlar verme, ödevleri başkasına yaptırma şeklinde iken; sınıftaki psiko-sosyal çevreyle ilgili sık sergiledikleri davranışlar ise sorumluluk almama, dikkat çekmeye çalışma, arkadaşlarına sataşma, kendini öne çıkarmaya çalışma, sessiz olma, fiziksel şiddet, kurallara uymama, düşük ses tonu ile konuşma, çekingen olma, yalnız oturma, izinsiz başkalarının yanına oturma, bireysel çalışmak isteme ve başkasının ödevini karalamadır. Bu öğrencilerin öğrenme çevresini olumsuz etkileyen davranışları sınıfın dikkatini dağıtma, dersin akışını ve öğrenme ortamını engelleme, diğer öğrencilere olumsuz örnek olma, diğer öğrencilerin dinlemesine engel olma, sınıfın huzurunu bozma, öğretmen ve diğer öğrenciler arasında gerginliğe neden olmadır. Öğretmenlerin bu öğrencilere yönelik görmezden gelme, uyarma, sorumluluk verme, ödüllendirme/takdir etme, bireysel görüşme, veliyle görüşme gibi yöntemleri daha ağırlıklı olarak kullandıkları, fakat mola verme, sakinleştirme, psikolojik danışmana ve RAM’a yönlendirme yapmayı daha az kullandıkları belirlenmiştir.

Araştırmanın sonuçlarına göre öneriler geliştirilmiştir. Sosyal reddedilme yaşayan öğrencilere yaklaşım ve müdahale yöntemleri konusunda öğretmenlere eğitim verilmesi gereklidir. Okullarda sosyal reddedilme yaşayan öğrencilere yönelik önleme ve müdahale programları düzenlenmelidir.