The relationship between the family environment, eating behavior and obesity for the secondary school students<p>Orta okul öğrencilerinde aile ortamı, yeme tutumu ve obezite durumları arasındaki ilişki

Authors

  • Murat İskender Sakarya University
  • Gulsah Tura Sakarya University
  • Ömer Akgül Sakarya University
  • Sermin Turtulla Sakarya University

Keywords:

Obesity, Body Mass Index, Family Environment, Eating Behavior, Abnormal Eating Behaviors, obezite, beden kitle indeksi, aile ortamı, yeme tutumu, anormal yeme tutumu

Abstract

In this study, the junior school students’ family environments in which they live, their eating behaviors, and obesity have been examined in respect of their genders, levels of class and socio-economic levels. The research is realized by using the relational screening model. The research has been realized on 565 students going to the junior high schools in Kocaeli central township İzmit who are between the ages of 11-14. In the research, the Family Environment Scale and Eating Behavior Test was applied. In addition, the tallness and weights of the students were taken by the researcher. In the calculation of the Body Mass Index (BMI) is calculated by dividing the weight of the body (kg) by the square of the tallness (in meters=m) (BMI= kg/m2). The values of the Body Mass Indices of the students were grouped according to the genders and age intervals by comparing to the World Health Organization’s (WHO) reference values in the year 2007. The correlation analysis is used in order to show the relationship between the variables, and the Kolmogoroy-Smirnov test is utilized in order to test the normalness. In addition, the t-test and one-way analysis of variance is used. At the end of the study, it was found that the rate of those with obesity was 22% in girls and 11% in boys. They concluded that the students with high control points show abnormal eating disorder, and the students with high unity and solidarity show normal eating behaviors. When the family environment and eating behavior are examined according to the variable of gender, there are meaningful differences in favor of girls in respect of unity and solidarity and in favor of boys in respect of control. Also in this study, it is seen that the high socioeconomic level effects obesity and abnormal eating behavior. In the light of the data obtained from the research, it is concluded that the family environment is influential on the abnormal eating behavior, and that the socioeconomic level is a risk factor for abnormal eating behavior and obesity. When these are taken into consideration, it will be very important to arrange studies for developing the relationships within the families. The studies to be done in this respect are expect to prevent abnormal eating behaviors at an important level before they reach clinical levels.

 

Özet

Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin yaşamış oldukları aile ortamları, yeme tutumları ve obezite durumları cinsiyet, sınıf düzeyi ve sosyoekonomik düzeyleri yönünden incelenmiştir. Araştırma ilişkisel tarama yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma Kocaeli ili İzmit merkez ortaokullarında okuyan 11-14 yaş grubundaki 565 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama amacıyla öğrencilere Aile Ortamı Ölçeği ve Yeme Tutumu Testi uygulanmıştır. Ayrıca öğrencilerin boy ve ağırlıkları araştırmacı tarafından ölçülmüştür. Beden Kitle İndeksi (BKİ)’nin hesaplanmasında bireyin vücut ağırlığının (kg), boy uzunluğunun (m cinsinden) karesine (BKİ=kg/m²) bölünmesi formülü kullanılmıştır. Öğrencilerin Beden Kitle İndeksi (BKİ) değerleri cinsiyete ve yaş aralığına göre Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’nün 2007 yılı referans değerleri ile karşılaştırılarak gruplandırılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için korelasyon analizi ve normallik sınaması için de Kolmogoroy-Smirnov testinden yararlanılmıştır. Ayrıca t-testi ve tek yönlü varyans analizi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda obez olanların oranı kızlarda %22, erkeklerde ise %11 bulunmuştur. Denetim puanları yüksek öğrencilerin bozuk yeme davranışı, birlik beraberlik puanı yüksek öğrencilerde ise normal yeme davranışı gösterdikleri sonucuna varılmıştır. Cinsiyet değişkenine göre aile ortamı ve yeme tutumu incelendiğinde birlik beraberlik boyutunda kızlar lehine, denetim boyutunda ise erkekler lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Ayrıca bu çalışmada yüksek sosyoekonomik yapının obeziteyi ve anormal yeme davranışını etkilediği sonucuna varılmıştır.  Araştırmadan elde edilen veriler ışığında aile ortamının anormal yeme davranışı üzerinde etkili olduğu, cinsiyetin ve sosyoekonomik düzeyin anormal yeme davranışları ve obezite için risk faktörü olduğu düşünüldüğünde ailelerle yapılacak aile içi ilişkileri geliştirici çalışmaların düzenlenmesi büyük önem taşıyacaktır. Bu yönde yapılacak çalışmaların bozuk yeme davranışlarını klinik düzeye taşımadan, önemli ölçüde önleyeceği düşünülmektedir.

Downloads

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

Author Biographies

Murat İskender, Sakarya University

Doç. Dr., Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, E.P.H. Anabilim Dalı

Gulsah Tura, Sakarya University

Sakarya Üniversitesi; Eğitim Bilimleri Enstitüsü, E.P.H. Anabilim Dalı

Ömer Akgül, Sakarya University

Sakarya Üniversitesi; Sosyal Bilimler Enstitüsü, F.D.B. Anabilim Dalı

Sermin Turtulla, Sakarya University

Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, E.P.H. Anabilim Dalı

References

Ackard, D. M. ve Neumark-Sztainer, D. (2001). Family mealtime while growing up: associations with symptoms of bulimia nervosa. Eating Disorders, 9, 239-249.

Agras, W.S., Hammer, L.D., McNicholas, F. ve Kraemer, H.C. (2004). Risk factors forchildhood over weight: a prospective study from birth to 9.5 years. Journal of Pediatrics, 145(1), 20-25.

Akyol, N. (1996). Okul öncesi ve ilkokul çocuklarında obezite prevalansının belirlenmesi, obezlerde psikolojik bozuklukların tespiti, serum lipid ve askorbik asit düzeyleri ile kan basıncı arasındaki ilişkinin araştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Aktürk, S. (2005). Kayseri ilinde öğrencilerde obezite prevalansı ve etkileyen faktörler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Kayseri.

Alikaşifoğlu, A. ve Yordam, N. (2000). Obezitenin tanımı ve prevalansı. Katkı Pediatri Dergisi, 21, 475-481.

Alphan, E.T. (2008). Obezitenin etiyolojisi yetişkinlerde ağırlık yönetimi. Ed. Ayşe Bayselve Murat Baş, Türkiye Diyetisyenler Derneği.

Altınkaynak, S., Yiğit, H. ve Ertekin, V. (2002). Çocukluk çağında obesite. Sendrom,14: 66-75.

Aronne, L. J. (1998). Obesity. Medical Clinics of North America. 82, 161–181.

Berberoğlu, M. (2012). Çocuk ve adölesanlarda obezitede yaşam tarzı değişikliği. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 1(2), 81-85.

Bereket, A. ve Atay Z. (2012). Current status of childhood obesity and its associatedmorbidities in Turkey. Journal of Clinical Research in Pediatric Endocrinology, 4, 1-7.

Blouin, A. G.,Zuro, C., ve Blouin, J. H. (1990). Family environment in bulimianervosa: The role of depression. International Journal of Eating Disorders, 9(6), 649-658.

Bradbury, T. N. ve Korney, B. R. (2004). Understanding and altering the longituolinalcourse of marriage. Journal of Marriage and Family, 66(11), 862-879.

Button, E.J. ve Whitehouse, A. (1981). Subclinical anorexianervosa. Psychological Medicine, 11, 509-510.

Calam, R. ve Waller, G. (1998). Are eating and psychosocial characteristics in earlyteenage years useful predictors of eating characteristics in early adulthood? International Journal of Eating Disorders, 24, 351-362.

Ceylan, Z. (2004). Çocuklarda boy kısalığı, malnütrisyon obezite insidansı ve bazı nütrisyonel parametrelerin büyüme üzerine etkileri. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi. Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Kayseri.

Deckelbaum, R.J. ve Williams C.L. (2001). Childhood obesity: the health issue. Obesity Research, 9(4), 239-243.

Dişçigil, G. (2007). Günümüz çocukluk ve adölesan çağı epidemisi. Türk Aile Hekimliği Dergisi, 11(2), 92-96.

Donohoue, P.A. (2004). Obesity. In: Behrman RE, Kliegman RM, Jenson HB, eds. Nelson Textbook of Pediatrics, 17 th ed. Philadelphia: W.B. Saunders, 173-177.

Eker, E. ve Şahin, M. (2002). Birinci basamakta obeziteye yaklaşım. Sürekli Tıp Eğitim Dergisi, 11(7), 246.

Epstein, L. H.,Valoski, A., Wing, R.R. ve McCurley, J. (1994). Ten-year outcomes of behavioral family-based treatment for childhood obesity. Health Psychology, 13(5), 373-383.

Erbaş, Ü. (2007). Orta yaş obez bayanlara yönelik kalistenik egzersizlerin fiziksel ve fizyolojik etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Erdem, P. (2013). İzmir ili büyükşehir merkez ilçelerinde 3-6 yaş arası çocuklarda obezite sıklığı ve risk faktörlerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir.

Ergül, Ş. ve Kaklım, A. (2011). Önemli bir kronik hastalık: çocukluk ve ergenlik döneminde obezite. TAF Preventive Medicine Bulletin, 10(2), 223-230.

Ersoy, R. ve Çakır, B. (2007). Obezite. Turkish Medical Journal, 1, 107-115.

Felker, K. R. ve Stivers, C. (1994). The relationship of gender and family environment toeating disorder risk in adolescents. Adolescence, 29, 821-835.

Garn, S.M., Sullivan, T.V. ve Hawthorne, V.M. (1999). Fatness and obesity of the parentsof obese individuals. The American Journal of Clinical Nutrition, 50, 1308–1313.

Gedik, O. (2003). Obesite ve çevresel faktörler. Turkish Journal of Endocrinology and Metabolism, 7(2), 1-4.

Gülcan, E. ve Özkan, A. (2006). Obesity. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10, 185-194.

Gümüşler, A. (2006). Rize ili Çayeli ilçesindeki lise öğrencilerinde obezite sıklığı ve beslenme alışkanlıkları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.

Karaman, E. (2010). İstanbul’da ilköğretim çağı çocuklarından alınan bir kesit ile bu yaş gruplarında obeziteye ilişkin durum tespiti. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Klein, S.,Burke, L.E., Bray, G.A., Blair, S., Allson, D. B., Pi-Sunyer, X. ve diğ. (2004). Clinical implications of obesity with specific focus on cardiovascular disease a statement for professionals from the American heart association council on nutrition, physical activity, and metabolism. Journal of The American Heart Association, 110, 2952-2967.

Koç, S. (2006). Obez adölesanlarda metabolik sendromun ve alkolik olmayan karaciğer yağlanmasının araştırılması, aralarındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi. T.C. Sağlık Bakanlığı Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği, İstanbul.

Leonard, T.,Foulon, C. ve Guelfi, J. D. (2005). Troubles du comportement alimentaire chez l'adulte. EMC-Psychiatrie, 2(2), 96–127.

McDermott, B. M., Batik, M., Roberts, L. ve Gibbon, P. (2002). Parent and child report of family Functioning in a clinical child and adolescent eating disorders sample. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 36, 509-514.

McManus, F. ve Waller, G. (1995). A functional analysis of binge-eating. Clinical Psychology Review, 15, 845-863.

Maffeis, C. (2000). Aetiology of overweight and obesity in children and adolescents. European Journal of Pediatrics, 159, 35-44.

Öztora, S. (2005). İlköğretim çağındaki çocuklarda obezite prevalansının belirlenmesi ve risk faktörlerinin araştırılması. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi. T.C. Sağlık Bakanlığı Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul.

Öztürk, A. ve Aktürk, S. (2011). İlköğretim öğrencilerinde obezite prevalansı ve ilişkili risk faktörleri. Preventive Medicine Bulletin, 10(1), 53-60.

Parlak, A. ve Çetinkaya, Ş. (2007). Çocuklarda obezitenin oluşumunu etkileyen faktörler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(5), 27-33.

Patton, G.C., Johnson-Sabire, T., Wood, K., Mann, A.H., &Wakeling, A. (1990).Abnormal eating

attitudes in London school girls a perspective epidemiological study: outcome at twelve months follow-up. Psychological Medicine, 20, 383-394.

Peebles, R. (2008). Adolescent obesity: etiology, office evaluation, and treatment. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine, 19, 1-26.

Peker, İ., Çiloğlu, F., Buruk, Ş. ve Bulca, Z. (2000). Egzersiz biyokimyası ve obezite. Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul.

Poskitt, E.M. (1995). Defining childhood obesity; the relative body mass index (RBMI). European Childhood Obesity Group. Acta Paediatrica, 84: 961-963

Power C., Lake, J. ve Cole, T.(1997). Measurement and long-term health risks of child andadolescent fatness. International Journal of Obesity, 21, 507-526.

Power, T.G., Bindler, R.C., Goetz, S. ve Daratha, K.B. (2010). Obesity prevention in early adolescence: student, parent, and teacher views. Journal of School Health, 80(1), 13-19.

Ramachandran, A., Snehalatha, C., Vinitha, R., Thayyil, M., Kumar, C.K. ve diğ. (2002). Prevalence of overweight in urban Indian adolescent school children. Diabetes Researchand Clinical Practice, 57(3), 185–190.

Rosen, J. C., Tracy, B. ve Howell, D. (1990). Life stress, psychological symptoms and weight reducing behavior in adolescent girls: A prospective analysis. International Journal of Eating Disorders, 9(1), 17-26.

Saygılı, F. (1999). Obezite komplikasyonları, Ed: Yılmaz, C. Obezite ve tedavisi. Mart Matbaacılık, İstanbul.

Savaşır, I. ve Erol, N. (1989). Yeme tutum testi: anoreksianervosa belirtiler indeksi. Psikoloji Dergisi, 7, 19-25.

Sedula, M.K., Ivery, D., Coates, R.J., Freedman, D.S, Williamson, D.F. ve Byers T. (1993). Do obese children become obese adults? A review of the literature. Preventive Medicine, 22, 167-177.

Selassie M. ve Sinha, A.C. (2011). The epidemiology and a etiology of obesity: A global challenge. Best Practice and Research Clinical Anaesthesiology, 25, 1–9.

Semiz, S., Özdemir, Ö. M. ve Sözeri, Ö. A. (2008). Denizli merkezinde 6-15 yaş grubu çocuklarda obezite sıklığı. Pamukkale Tıp Dergisi, 1, 1-4.

Soysal, Y. (2006). Aşırı kilo ve obezite sorunu yaşayan bireylerde egzersiz ve nlp uygulamalarının yeme tutumlarına etkilerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa.

Söderlund, A., Fischer, A. ve Johansson, T. (2009). Physical activity, diet and behaviour modification in the treatment of overweight and obese adults: a systematic review. Perspectives in Public Health, 129(3), 132-142.

Stern, S. L., Dixon, K. N., Jones, D., Lake, M., Nemzer, E. ve Sansone, R. (1989). Family environment in anorexia nervosa and bulimia. International Journalof Eating Disorders, 8(1), 25-31.

Swarr, A. E. ve Richards, M. H. (1996). Longitudinal effects of adolescent girls’ pubertal development, perceptions of pubertal timing, and parental relations on eating problems. Developmental Psychology, 32(4), 636-646.

Tylka, T. L. ve Subich, L. M. (1999). Exploring the construct validity of eating disorder continuum. Journal of Counseling Psychology, 46(2), 268-276.

Troiano, R.P., Flegal, K.M., Kuczmarski, R.J. ve diğ. (1995). Overweight prevalence and trends for children and adolescents. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine, 149, 1085-1091.

Usluer, S. (1989). The reliability and validity of the Turkish family environment questionnarie. Yayınlanmamış uzmanlık tezi. Boğaziçi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İstanbul.

Vidovic, V., Juresa, V., Begovac, I., Mahnik, M. ve Tocilj, G. (2005). Perceived family cohesion, adapt ability and communication in eating disorders. European Eating Disorders Review, 13, 19-28.

Waller, G., Calam, R. ve Slade, P. (1989). Eating disorders and family interaction. British Journal of Clinical Psychology, 28, 285-286.

Wilson, C.P. (1992). Personality structure and psychoanalitic treatment of obesity. Ed:Wilson, C.P., Hogan, C.C., Mintz, I. Psychodynamic technique in the treatment of the eating disorders. Northvale, New Jersey, London: 81-95.

Wood, A., Waller, G. ve Gowers, S. (1994). Predictors of eating psychopathology in adolescent girls. European Eating Disorders Review, 2: 6-13.

Yıldırım, B. (2010). Elazığ kent merkezinde bulunan orta öğretimde okuyan öğrencilerde obezite sıklığı ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi. Fırat Üniversitesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Elazığ.

Yiğit, Y. (2006). Düzce ili ismet paşa ilköğretim okulu 6, 7 ve 8. sınıflara devam eden öğrencilerin beslenme bilgi düzeyleri, alışkanlıkları ve obezite durumları üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Downloads

Published

2014-07-02

How to Cite

İskender, M., Tura, G., Akgül, Ömer, & Turtulla, S. (2014). The relationship between the family environment, eating behavior and obesity for the secondary school students&lt;p&gt;Orta okul öğrencilerinde aile ortamı, yeme tutumu ve obezite durumları arasındaki ilişki. Journal of Human Sciences, 11(2), 10–26. Retrieved from https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/2940

Issue

Section

Guidance and Psychological Counselling