Supporting human resources in educational institutions: Teacher views on administrator support<p>Eğitim kurumlarında insan kaynaklarının desteklenmesi: Yönetici desteğine yönelik öğretmen görüşleri
Keywords:
Administrator support, teacher, primary school, Yönetici desteği, öğretmen, ilkokul.Abstract
Current research examined administrator support based on teacher views in primary schools. Case study model, a qualitative research design, was used. Working group, identified according to convenience sampling method, consisted of 51 teachers employed in Bolu primary schools. Interview forms were used as data collection tools. According to results, supportive school administrators have positive personal characteristics, facilitate teachers’ personal and professional developments and provide motivation, ensure effective teaching environments and lead teachers by presenting a collaborative attitude through including staff in decision making. Teachers supported by administrators experience positive feelings in personal and professional terms and reflect these feelings behaviorally. Factors preventing administrators from supporting teachers are personality and management characteristics, school practices, school-environment relationships and lack of financial means. While 30% of teachers believe administrators support teachers in Turkish Educational System, 21% state that administrators inhibit them.
Özet
Bu araştırmanın amacı öğretmen görüşleri doğrultusunda ilkokullarda yönetici desteği konusunu incelemektir. Nitel araştırma deseni esas alınan araştırmada durum çalışması modeli benimsenmiştir. Kolay ulaşılabilir durum örneklemesine göre belirlenen araştırmanın çalışma grubunu Bolu merkez ilçe ilkokullarında görev yapan 51 öğretmen oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmaya göre destekleyici okul yöneticisi; olumlu kişilik özelliklerine sahip, öğretmenlerin kişisel ve mesleki gelişimlerinde kolaylaştırıcı olup motive edebilen, eğitim öğretim ortamının etkili oluşturulmasını sağlayan, çalışanlarını alınan kararlara katarak işbirlikçi bir tutum sergileyerek liderlik yapan yöneticidir. Yöneticisi tarafından desteklenen öğretmen hem de kendisine hem de işine yönelik olumlu duygular yaşayıp bunu davranışlarına yansıtmaktadır. Okul yöneticilerinin öğretmenleri desteklemesini engelleyen faktörler kişilik ve yöneticilik özellikleri, okul içi uygulamalar, okul çevre ilişkileri ve okulun maddi olanaksızlıklarıdır. Öğretmenlerin 30’una göre Türk Eğitim Sisteminde okul yöneticileri öğretmenleri desteklemekte, 21’ine göre ise engellemektedir.
Downloads
Metrics
References
Akın, M. (2008). Örgütsel destek, sosyal destek ve iş/aile çatışmalarının yaşam tatmini üzerindeki etkileri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25 (2), 141-170. [Online]: http://sbe.erciyes.edu.tr/ dergi/sayi_25/10-%20_141-170.%20syf._.pdf
Akkoç, İ. , A. Çalışkan ve Ö. Turunç. (2012). Örgütlerde gelişim kültürü ve algılanan örgütsel desteğin iş tatmini ve iş performansına etkisi: Güvenin aracılık rolü. Yönetim ve Ekonomi Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. 19 (1), 105-135. [Online]: http://www2.bayar.edu.tr/yonetimeko nomi/dergi/pdf/C19S12012/ 105_135.pdf
Argon, T. (2004). İlköğretim kurumlarındaki yöneticilerin liderlik ve yöneticilik özelliklerine ilişkin görüşler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(7), 82-83.
Armeli, S., P. F. Eisenberger ve P. Lynech. (1998). Perceived organizational support of police performance: The moderating influence of sociemotional Needs. Journal of Applied Psychology, 83 (2), 288-297. [Online]: http://www.psychology.uh.edu/faculty/Eisenberger/files/13_ Perceived_Organizational_Support_and_Police_Performance.pdf
Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma (7. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Balıbey, Ö., N. Cantürk, M. Özcan, T. Argon, M. Tuncel, B. Topçu, S. Kaya, S. Kartallıoğlu, H. Yalçınkaya, E. Dalgın, F. Mete, M. K. Efe, S. A. Albuz, B. Kocaman. (2010). Öğretmenlerin mesleki gelişimlerini kolaylaştırıcı yönetici modeli. Eğitim Yönetimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı. “Eğitim Yönetiminde Vizyon” EYUDER 9 Ekim Ankara. http://www.eyuder.org/bilimselyay inlar/5.pdf
Bhanthumnavin D. (2003). Perceived social support from supervisor and group members’ psychological and situational characteristics as predictors of subordinate performance in Thai work units. Human Resource Development Quarterly. 14 (1), 74-97. [Online]: http://onlinel ibrary.wiley.com/doi/10.1002/hrdq.1051/pdf
Beycioğlu, K. ve M. Aslan. (2010). Okul gelişiminde temel dinamik olarak değişim ve yenileşme: Okul yöneticileri ve öğretmenlerin rolleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. VII (II), 153-173. [Online]: http://efdergi.yyu.edu.tr/makaleler/ciltVII/haziran2010/2010kadir %20beycioglu.pdf
Bilir, F. P. (2005). Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nün Örgüt İklimi ve Çalışanların Katılımla İlgili Algılamaları. (Yayınlanmamış doktora tezi). Çukurova Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Adana. [Online]: http://library.cu.edu.tr/tezler/5732.pdf
Binbaşıoğlu, C. (1983). Eğitim yöneticiliği. Ankara: Binbaşıoğlu Yayınevi.
Bursalıoğlu, Z. (2000). Eğitim yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Yayınları.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K. Ö., Akgün, E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Can, N. (2004). Öğretmenlerin geliştirilmesi ve etkili öğretmen davranışları. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 16(1), 103-119. [Online]: http://sbe.erciyes.edu.tr/dergi/sayi_16/08_can.pdf
Chathoth, P. K., B. Mak, J. Sim, V. Jauhari. ve K. Manaktola. (2011). Assessing dimensions of organizational trust across cultures: A comparative analysis of U.S. and Indian full service hotels. International Journal of Hospitality Management. 30 (2), 233-242. [Online]: http://ac.els-cdn.com/S0278431910001052/1-s2.0-S0278431910001052-main.pdf?_tid=ec8325e6-442c-11e4-95ba-00000aacb35f&acdnat=1411592226_70c1a355fa06808dcdc529d9c6d0537a
Çakır, Ö. (2001). İşe bağlılık olgusu ve etkileyen faktörler. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Dönmez, B. (2002). Müfettiş, okul müdürü ve öğretmen algılarına göre ilköğretim okulu müdürlerinin yeterlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi. 29, 27-45.
Drucker, P. F. (1994). Etkin yöneticilik. (2. Baskı). (Çev: N. Tunalı). İstanbul: Eti Kitapları.
Eisenberger, R., R. Huntington, S. Hutchison ve D. Sowa. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied Psychology. 71(3), 500-507. [Online]: http://www.psychology.uh.edu/facult y/Eisenberger/files/22Perceived_Organizational_Support.pdf
Eisenberger, R., F. Stinglhamber, C. Vandenberghe, I. L. Sucharski & L. Rhoades. (2002). Perceived supervisor support: Contributions to perceived organizational support and employee retention. Journal of Applied Psychqolog. 87, 565-573. [Online]: http://eisenberger.psych.udel .edu/files/02_Perceived_Supervisor_Support.pdf
Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
Giray, D. M. (2013). İş yeri desteği: Örgüt, yönetici ve çalışma arkadaşları desteğine genel bir bakış. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 15 (3), 65-81. [Online]: http://www.isguc .org/index.php?p=article&id=517&cilt=15&sayi=3&yil=2013
Güçlü, N. (1998). Liderlerin sosyal davranış tarzları ve geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 14, 167-178. www.kuey.net/index.php/kuey/article/view/636/448
Günbayı. İ., E., Dağlı ve F. Kalkan. (2013). İlköğretim okulu müdürlerinin destekleyici davranışları ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 19 (4), 575-602. [Online]: http://www.kuey.net/index.php/ kuey/article/ view/984/752%E2%80%8E
Gürbüz, S., M. Bekmezci ve İ. S. Mert (2010). Örgütsel faktörlerin iç girişimciliğe etkisi: İş tatminini aracı değişken mi? Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 2 (2), 127-135. [Online]: http://www.academia.edu/2044490/Orgutsel_Faktorlerin_Ic_Girisimcilige_Etkisi_Is_Tatminini_Araci_Degisken_Mi_-Impact_of_organizational_factor_on_intrapreneurship_is _job_satisfaction_a_mediator
Johlke, M., C., C. L. Stamper, M. E. Shoemaker. (2002). Antecedents to boundary-spanner perceived organizational support. Journal of Managerial Psychology. 17(2), 116-128. [Online]: http://www.emeraldinsight.com/journals.htm?issn=0268-3946&volume=17&issue=2
Kaplan, M. ve A. Öğüt. (2012). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin analizi: Otel işletmelerinde bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 17 (1), 387-401. [Online]: http://sablon.sdu.edu.tr/fakulteler /iibf/dergi/ files/2012-1-19.pdf
Keçecioğlu, T. ve D. Kelgökmen. (2004). Yetkinlik modellerinin insan kaynakları yönetiminde yapılandırılması ve bir yetkinlik modeli önerisi Review of Social, Economic & Business Studies. 3(4), 216-232.
Miles, M. B. and A. M. Huberman. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd Edition). California: SAGE Publications.
Özarallı, N. ve A. Torun. (2011). Biçimsel ve biçimsel olmayan iletişim, yönetici ile kuruma duyulan güven ve üstün uzmanlık gücü arasındaki ilişkiler üzerine bir araştırma. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi. VI (II), 101-113 [Online]: http://www.beykon.org/dergi/2011/FALL/N .Ozaralli.pdf
Özeren, V. (25.05.2011). İyi bir yönetici olmak için kişilik gelişim çabasına katılın. Parakende Bülten. [Online]: http://www.perakende.tv/bulten/yazarlar/Vedat_ozeren/iyi bir_yoneti ci _olmak _icin_kisilik_gelisim_cabasina_katilin.htm
Özdemir, S. ve F. Sezgin. (2002). Etkili okullar ve öğretim liderliği. Kırgızistan Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 266-282 [Online]: http://yordam.manas.kg/ekitap/pdf/Manasde rgi/sbd/ sbd3/sbd-3-16.pdf
Özdemir, A. (2010). İlköğretim okullarında algılanan yönetici desteğinin ve bireycilik-ortaklaşa davranışçılığın örgütsel vatandaşlık davranışı ile ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 16 (1), 93-112. [Online]: https://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/105779-201106 02152738-ozdemir_asim.pdf
Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi. 18(2), 113-130 iibf.deu.edu.tr/deuj/index.php/cilt1-sayi1/article/download/.../pdf_134
Peker, S., G. Selçuk. (2011) . Okul müdürlerinin yeterliklerinin eğitim öğretim sürecine etkisi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9 (2), 472-480. [Online]: http://sbe.cbu.edu.tr/2011-2/45peke rselcuk.pdf
Perryer, C. Jordan, C., Fins, I., ve Travaglione. (2010). Predicting turnover ıntentions the ınteractive effects of organizational commitment and perceived organizational support.Management Research Review. 33 (9), 911‐923. [Online]: http://www.emeraldinsight.com/doi/pdfplus/ 10.1108/01409171011070323
Rhoades, L. ve R. Eisenberger. (2002). Perceived organizational support: A review of the literature. Journal of Applied Psychology. 87, 698-714. http://www.psychology.uh.edu/faculty/ Eisenberger/files/01_ Perceived_Organizational_Support.pdf
Robertson, I. T., H. Baron, P. Gibbons, R. MacIver and G. Nyfield (2000). Conscientiousness and managerial performance. Journal of Occupational & Organizational Psychology. 73 (2), 171-181. [Online]: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1348/096317900166967/pdf
Sarıtaş, M. (1997). Yönetimde kişilik faktörü. Eğitim Yönetimi. 3(4), 527-548. [Online]: http://www.kuey.net/ index.php/kuey/article/view/688/495
Soysal, A. (2008). Çalışma yaşamında kişilik tipleri: Bir literatür taraması. Çimento İşveren Dergisi. 4-19. [Online]: http://www.ceis.org.tr/dergiDocs/makale129.pdf
Stamper, C. L. ve M. C. Johlke. (2003). The impact of Perceived organizational on the relationship between boundary spanner role stress and work outcomes. Journal of Management. 29(4), 569-588. [Online]: http://jom.sagepub.com/content/29/4/569.full.pdf+html
Suliman, A. M. T. (2001). Work performance: Is it one thing or many things? the multidimensionality of performance in a middle eastern context. The International Journal of Human Resource Management. 6, 1049–1061. [Online]: http://www.cefims.ac.uk/documents /sample-113.pdf
Şişman, M. (2010). Eğitim ve okul yönetimi. [Online]: http://www.gokhandokuyucu.com/yl/eoy.pdf
Tengilimoğlu, D. ve A. Yiğit (2005). Hastanelerde liderlik davranışlarının personel iş doyumuna etkisini belirlemeye yönelik bir alan çalışması. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 8(3), 374-400. [Online]:http://www.arastirmax.com/system/files/dergiler/4626/makaleler/8/3/arastirmax-hast anelerde-liderlik-davranislarinin-personel-isdoyumuna-etkisini-belirlemeye-yonelik-bir-ala n-calismasi.pdf
Tanrıöğen, A. (1988). Okul müdürlerinin etkililiği ile öğretmen morali arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
Tsui, A.S., Zhan, Z., Wang, H., Xin, K.R. ve Wu, J.B. (2006). Unpacking the relationship between CEO leadership behavior and organizational culture. The Leadership Quarterly, 17, 113-137. [Online]: http://ac.els-cdn.com/S1048984305001712/1-s2.0-S1048984305001712-main.p df?_tid=7c5351be-923f-11e3-87d4-00000aab0f01&acdnat=13920288912c365aa4227fdf32c 6f1ac5d77 bbecee
Turunç, Ö. ve M. Çelik. (2010). Algılanan örgütsel desteğin çalışanların iş-aile, aile-iş çatışması, örgütsel özdeşleşme ve işten ayrılma niyetine etkisi: savunma sektöründe bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 14 (1), 209-232. e-dergi.atauni.edu .tr/index.php/SBED/article/viewFile/2819/2731
Yatkın, A. (2013). Kamu yönetimi etiği ve üst düzey yöneticilerin çalışanlarına karşı etik yükümlülükleri. Akademik Bakış Dergisi. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi. 38, 1-17. [Online]:http://www.arastirmax.com/en/system/files/dergiler/9383/makaleler/1/38/arastrm x_9383_1_pp_1-17.pdf
Yazıcı, K. (2006). Değerler eğitimine genel bir bakış. Türklük Bilimi Araştırmaları. 19, 499–522. [Online]:http://www.tubar.com.tr/TUBAR%20DOSYA/pdf/2006BAHAR/19.31.kubilayyazici.s.499-522.pdf
Yıldırım, A. ve H. Şimşek. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yay.
Yılmaz, A. ve Ç. B. Ceylan. (2011). İlköğretim okul yöneticilerinin liderlik davranış düzeyleri ile öğretmenlerin iş doyumu ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetim. 17 (2), 277-294. www.kuey.net/index.php/kuey/article/view/917/693
Yılmaz, H. ve A. Karahan. (2010). Liderlik davranışı, örgütsel yaratıcılık ve işgören performansı arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Uşak’ta bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi. Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. 17 (2). [Online]: http://www2.bayar.edu.tr/yonetimekonomi/dergi/ pdf/C17S2 2010/145_158.pdf
Yılmaz, K. (2007). İlköğretim okulu öğretmenlerinin okul yöneticilerinin liderlik davranışları ve öğrenci kontrol ideolojilerine ilişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim. 32 (146), 12-23.
Zampetakis, L.A., P. Beldekos, V. S. Moustakis. (2009). “Day to day” Entrepreneurship within organisations: The role of trait Emotional Intelligence and Perceived Organisational Support. European Management Journal. 27, 165-175. [Online]: http://ac.els-cdn.com /S0263237308001011/1-s2.0-S0263237308001011-main.pdf?_tid=98a443b8-925e-11e3-93 1e-00000aacb 35d&acdnat=1392042253_fba9b763ac32132ca534 d80678234e55
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
