• Genel Editör tarafından atanan Bölüm Editörünün makaleyi değerlendirmesini objektif olarak  yapmasına engel olacak herhangi bir neden var ise (hısım, davalı/davacı, karşılıklı disiplin soruşturması, menfaat ilişkisi), yazarın bildirmesi üzerine Bölüm Editörü değiştirilir. 
• Bölüm Editörleri, editörlüğünü yaptıkları makalelerin hakemliğini yapamazlar. Editörlük işlevi zaten bir tür hakemlik işlevini de kapsadığı için mükerrer hakemlik yapılmış olmaktadır.

COPE Yönerge (Türkçe)

Yayın Etik Komitesi COPE tarafından hazırlanan Dergi Editörleri için Yönerge (The COPE Code of Conduct for Journal Editors) tüm COPE üyelerinin uyması beklenen minimum standartları ortaya koymak üzere tasarlanmıştır. Bunlara uymayan üyelerle ilgili şikayetler değerlendirilecek ve gereği yapılacaktır. En İyi Uygulama İlkelerine (The Best Practice Guidelines) uyulması ise isteğe bağlıdır, bu ilkeler, daha çok editörlerden gelen talepler üzerine, karmaşık etik konularda yol gösterici olmak amacıyla geliştirilmiş önerilerdir. Bu dokümanda uyulması zorunlu olan kurallar düz yazıyla, uygulama önerileri ise italikle belirtilmiştir. Metnin orjinaline http://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf adresinden erişebilirsiniz.

Akademik Süreli Yayıncılık konusunda Sunumlar

Editörlere Hatırlatmalar (ULAKBİM TR Dizin Sunumu)

Bilimsel Nitelikte bir Dergi için Uluslararası Kriterler

• Prof. Dr. Ahmet Kızılay, TR Dizin Komite Başkanı
• Prof. Dr. Muammer ELMAS, TR Dizin Komite Üyesi
• Prof. Dr. Ramazan GÖZEN, TR Dizin Komite Üyesi
• Prof. Dr. Mehmet Emin KÜÇÜK, TR Dizin Komite Üyesi
• Prof. Dr. Halil ÖZDAĞ, TR Dizin Komite Üyesi

Uluslararası Bilimsel Nitelikte Dergi Yayınlamak için Ne Yapmalıyız?

• Prof. Dr. Erdem YEŞİLADA, Yeditepe Üniversitesi, Editor for Journal of Ethnopharmacology
• Yrd. Doç. Dr. Metin TUNÇ, İstanbul Üniversitesi
• Jamal EL-OUAHI, Thomson Reuters
• Prof. Dr. Mehmet Pamir ATAGÜNDÜZ, Marmara Üniversitesi
• Prof. Dr. Metin KOZAK, Dokuz Eylul Üniversitesi Visiting Profesor, Hong Kong Polytechnic University
• Prof. Dr. Zafer GÜNEY, Gazi Üniversitesi

Nitelikli Bilimsel Makale Yazımı

• Donna WILSON, Elsevier Sosyal Bilgiler ve Ekonomi Dergileri İdari Yayıncısı
• Gamze KESKİN, Elsevier
• Yrd. Doç. Dr. Metin TUNÇ, İstanbul Üniversitesi
• Eszter LUKACS, IEEE
• Doç. Dr. Barış ATA, Koç Üniversitesi
• Uğurcan ÖZKAN, EBSCO
• Prof. Dr. Zafer GÜNEY, Gazi Üniversitesi

Nitelikli Bilimsel Makale Yazımı için ileri Teknikler

• Prof. Dr. Bünyamin ŞAHİN, TR Dizin Komite Üyesi
•  Yrd. Doç. Dr. Metin TUNÇ, İstanbul Üniversitesi
• Güneş KARA, GEMİNİ
• Prof. Dr. Metin KOZAK, Dokuz Eylul Üniversitesi Visiting Profesor, Hong Kong Polytechnic University
• Prof. Dr. Zafer GÜNEY, Gazi Üniversitesi
• Donna WILSON, Elsevier Sosyal Bilgiler ve Ekonomi Dergileri İdari Yayıncısı

Kısa Bilgiler

Dergi (Journal)

Belirli aralıklarla çıkartılan, hangi konuları kapsadığı belirlenmiş bir süreli yayın türüdür.

Popüler Dergi (Popular Magazine)

Çoğunlukla gazeteci ya da profesyonel yazarlar tarafından  yazılmış, kullanım dili genel okuyucular tarafından anlaşılır, hakem sürecinden geçmeden sadece dergi editörü tarafından düzenlenen, daha kısa olma eğilimindeki ve ayrıntılı kaynak gösterilmeyen yazıların oluşturduğu dergi çeşitidir.

http://www.library.arizona.edu/help/tutorials/scholarly

Akademik Dergi (Academic Journal)

Akademik dergi bir bilimsel alan, disiplin veya alt disiplinde yapılan özgün bir arştırmayı ya da güncel gelişmeleri yayma amacı ile ayda bir, ya da 2 veya 3 ayda bir çıkarılan süreli yayındır. Dergi makaleleri genellikle araştırmayı yapan kişi ya da kişiler tarafından yazılır. Popüler dergilere oranla daha uzun olup sonunda bir bibliyografya ya da kaynakça bulunur. Fen ve sosyal bilimler alanında yazılan makalelerde asıl metinden önce bir öz yer alır. Akademik dergilerin çoğu hakemlidir.

http://www.abc-clio.com/ODLIS/odlis_jk.aspx#journal

Akademik dergi, bilimsel araştırma bulgularının yanı sıra analiz, değerlendirme, tartışma vb. içerikli yazılara da yer veren, çoğunlukla bilimsel nitelikteki dergilerin uyduğu standartlaşmaları kendi bünyesinde koruyan kağıt üzerinde ve/veya elektronik ortamda yayımlanan süreli yayınlardır. Bu açıdan bir “bilimsel dergi” aynı zamanda bir “akademik dergi”dir; ancak her akademik dergiye, değinilen anlamıyla “bilimsel dergi” denilemez. (Kozak, N. ,2003, Türkiye’de Yayınlanan Akademik Dergilerin Niteliklerindeki Zaman İçerisindeki Değişim Nedenleri: Sağlık, Sosyal ve Teknik Bilim Alanlarında Yayınlanan Dergiler Üzerine Bir İnceleme)

http://bd.org.tr/index.php/bd/article/view/266

"Akademik" ve "Bilimsel (Scholarly)" sözcükleri birbirleri yerine kullanılmakla birlikte, EBSCO bu terimleri aşağıdaki anlamda kullanmaktadır:

Akademik dergiler: Dipnot ve bibliyografya içeren makaleler yayınlayan ve hedef kitlesi araştırmacılar olan dergilerdir. Bu, araştırmacılara yönelik yayın yapan hem hakemli hem hakemli olmayan dergileri içine alan geniş bir tanımdır.

Bilimsel (Hakemli) dergiler (Scholarly -Peer Reviewed- Journals): Araştırmacılara yönelik yayın yapan hakemli dergilerdir. Dergiler hakemli olarak sınıflansa da bu dergilerde, editoryal yazılar ve incelemeler gibi hakemlik sürecinden geçmeyen içeriğe de yer verilebilir. Derginin her sayısında o sayıdaki makale türü ile ilgili bilgi verilir.
http://support.epnet.com/knowledge_base/detail.php?id=2721

Ulusal Hakemli Dergi

Editörü ve en az beş değişik üniversitenin öğretim üyelerinden oluşmuş danışmanlar grubu olan, bilimsel/sanatsal özgün araştırma makaleleri yayımlayan, yılda en az iki kez yayımlanan ve son beş yılda düzenli olarak basılıp dağıtımı yapılmış, üniversite kütüphanelerinde erişilebilir olan dergi. (ÜAK tanımı)

DergiPark 

Türkiye'de çoğunlukla gönüllülük esasıyla ve teknik altyapı yetersizlikleri ile yürütülmeye çalışılan akademik dergi yayıncılığının, uluslararası standartlarda teknik bir alt yapıya kavuşturularak bilimsel araştırma sonuçlarının kolay yayımlanmasına, erişilmesine ve etkisinin artırılmasına katkı sağlamak amacıyla TÜBİTAK ULAKBİM tarafından sunulan, Dergi Barındırma ve Süreç Yönetimi hizmetidir.

NOT: Eylül 2013 tarihinden başlatılan DergiPark Projesi planlanırken yukarıda verilmiş olan tanımlar tartışılmış ve “bilimsel dergi” ile “akademik dergi” tanımlarının sıklıkla birbirinin yerine kullanılıyor olması sebebiyle Projenin "DergiPark AKADEMİK" olarak çalışmalarına devam etmesine karar verilmiştir.

TR Dergileri Dizini

TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen TR Dergileri Dizini, Fen Bilimleri ve Sosyal Bilimler alanlarında makaleler içeren bibliyografik / tam metin bir veri tabanıdır.

Dergi hakkında tanıtıcı bilgi içeren başvuru, Online Dergi İzleme Sistemi (ODİS) üzerinden yapılmaktadır ve bu bilgilerde değişiklik (editör, dergi URL adresi, iletişim bilgisi değişikliği gibi) olduğu anda güncelleme yapılmalıdır.

Dergi, başvuru tarihinden itibaren en az bir yıl süreyle Komite tarafından izlenir. Derginin, duyurulan yayın sıklığında yayınlanıp yayınlanmadığı takip edilir. Diğer Ön Değerlendirme koşulları da oluşmuş ise, ilgili Komite tarafından "Dergi Değerlendirme Kriterleri” doğrultusunda değerlendirmesi yapılır ve karar dergi editörlüğüne bildirilir.

TR Dizin'de yer alan dergiler

http://uvt.ulakbim.gov.tr/


Uluslararası Dizinler


Bilimsel araştırmalar ve incelemeler sonucu oluşturulan yayınların kullanılması, yeni araştırmalara kaynak oluşturması, bu yayınların nerede, ne zaman ve kim tarafından üretildiğinin bilinmesi ile mümkündür. Bilimsel bilginin bibliyografik denetiminin sağlandığı önemli araçlar kataloglar, bibliyografyalar ve dizinlerdir. (Atılgan, 2005b)

Makalelerin daha çok kullanıcıya erişebilmesi, yeni üretilecek bilgiye katkısının ölçülebilmesi çin makalenin yer aldığı derginin ulusal ya da uluslararası dizinlerde taranıyor olması önemli bir ölçüttür.

Institute for Scientific Information (ISI)’ın Dergi Seçimi Temel Standartları:

• Derginin zamanında çıkması,

• Bibliyografik bilgi için İngilizce dilinin uygun şekilde kullanımı (başlığın, anahtar kelimelerin, özlerin ingilizce olması),

• Dergide makalesi olan yazarların adreslerinin eksiksiz olması,

• Derginin editörü, danışma kurulu üyeleri ve dergideki makale yazarlarının ISI kapsamındaki dergilerde yaptığı yayınlar ve atıflar,

• Dergide yer alan makalelerin atıf durumları (Asan, 2004, 8)

ISI tarafından uluslararası düzeyde konu bazında hazırlanan önemli atıf dizinleri vardır. Bunlar;

• Science Citation Index-Expanded (SCI-Expanded),

• Social Science Citation Index (SSCI),

• Arts and Humanities Index (AHCI),

Scopus Dergi Seçimi Temel Standartları:

• Düzenlilik: Derginin zamanında çıkması,

• Dergi Politikası: İnandırıcı editöryal konsept, yazar ve editörlerin coğrafik dağılım çeşitiliği, yayın ahlakına uygunluk

• İçerik Kalitesi: Alana akademik katkı, özlerin ve makalenin anlaşılır olması, belirtilen hadefe ve kapsama uygunluk ve kalite,

• Elektronik erişim: İngilizce ana sayfa, İngilizce içerik, ana sayfa kalitesi


Ulusal Dizinler

• TR Dergileri Dizini http://uvt.ulakbim.gov.tr/

• Türk Medline - Ulusal Sağlık Bilimleri Süreli Yayınlar Veri Tabanı http://www.turkmedline.net/

• ASOS - Sosyal Bilimler İndeksi http://asosindex.com/

(Uluslararası Akademik Yayınlar ve Türkiye'nin Bilimsel Üretkenliği) Hacer Çimen ve Ertuğrul Çimen http://kaynak.unak.org.tr/bildiri/unak06/u06-13.pdf

DOI Numarası

• DOI ( Digital Object Identifier – Sayısal Nesne Tanımlayıcı) bir elektronik içeriği tek ve eşsiz biçimde tanımlar.

• Önek(prefix) ve sonek(suffix) bölümlerinden oluşur.

            Ör: 10.16916/aded.41165

• Bu hizmetin en başında yer alan IDF (International DOI Foundation), merkezi DOI sistemini yöneten ve gerekli altyapıyı oluşturan kuruluştur. IDF ile birlikte çalışan CNRI (Corporation for National Research Initiatives) DOI'lerin çözümlenmesini sağlayan handle sisteminden sorumludur. Sistemin son ayağı olan RA (Registration Agency) kayıt acentaları DOI'leri diğer kurumlar adına kaydederler.

• DergiPark kapsamında, CrossRef ile sponsor kurum anlaşması yapılarak, DergiPark Katılım Sözleşmesi kapsamında kriterleri sağlayan dergilere ücretsiz DOI Hizmeti verilmektedir. Sistem üzerinde yer alan DOI eklentisi sayesinde dergiler, 2014 ve sonrası sayılar için tek tık ile makalelerini ihraç ederek  DOI numaralarını sisteme kaydederler.

Açık Erişim

Açık erişim, bilimsel literatürün İnternet aracılığıyla finansal, yasal ve teknik bariyerler olmaksızın, erişilebilir, okunabilir, kaydedilebilir, kopyalanabilir, yazdırılabilir, taranabilir, dizinlenebilir, tam metne bağlantı verilebilir, yazılıma veri olarak aktarılabilir ve her türlü yasal amaç için kullanılabilir biçimde kamuya ücretsiz açık olmasıdır. (Budapeşte Açık Erişim İnsiyatifi Bildirisi 2001) http://acikerisim.ankos.gen.tr/acikerisimsozlugu.htm

Açık Erişimin Önemi

Açık erişimin temel mantığı kullanıcıların bilimsel araştırma sonuçlarına kolayca erişmelerine olanak sağlayarak araştırmaların etkisini artırmaktır. Bir araştırmacı, çalışmasını potansiyel olarak Internet ortamında bütün dünyadaki kullanıcılara kolayca açabilir. Açık erişim, araştırmalardan üretilen yayınların yeni bilimsel araştırmaları tetikleme süresini kısaltmaktadır. Açık erişim makalelere bilimsel literatürde daha fazla atıf yapılmaktadır (Lawrence, 2001; Harnad ve Brody, 2004; Harnad ve diğerleri, 2004; Antelman, 2004). Başka bir deyişle, araştırma sonuçları daha fazla kişi tarafından kullanılmakta, bu kullanım yeni araştırmaların yapılmasına yol açmaktadır. (Yaşar Tonta - Açık erişim: Bilimsel iletişim ve sosyal bilimlerde süreli yayıncılık üzerine etkileri. (bildiri). I. Ulusal Sosyal Bilimlerde Süreli Yayıncılık Sempozyumu, 2-3 Kasım 2006, Ankara.)

Ulusal Açık Erişim Çalıştayları

• 1. Ulusal Açık Erişim Çalıştayı, 8-9 Kasım 2012 Hacettepe Üniversitesi, Ankara

• 2. Ulusal Açık Erişim Çalıştayı, 21-22 Ekim 2013 İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, İzmir

• 3. Ulusal Açık Erişim Çalıştayı, 20-21 Ekim 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı, Ankara

• 4. Ulusal Açık Erişim Çalıştayı, 19-21 Ekim 2015 TÜBİTAK ULAKBİM ev sahipliğinde Ankara'da gerçekleştirilecektir.

Avrupa Birliği destekli yürütülen projeler

• OpenAIRE: Avrupa Birliği 7. Çerçeve Programı ve Avrupa Araştırma Konseyi destekli makalelerin tanımlanması, saklanması, erişimi ve görüntülenmesi için kurulan bir arayüz ve destek mekanizmasıdır.

• OpenAIREPlus: Avrupa Komisyonu 7. Çerçeve Programı tarafından desteklenen Türkiye’de açık erişim alt yapısının güçlendirilmesini amaçlayan bir projedir. Projenin amacı, bilimsel bilgiye erişim için yayınları, veri setlerini ve projeleri bütünleşik hale getiren katılımcı bir Açık Erişim altyapısı geliştirmektir.

• MedOANet (Akdeniz Ülkeleri Açık Erişim Ağı): Akdeniz ülkelerinde açık erişim politika ve stratejilerinin geliştirilmesini amaçlayan ve Avrupa Komisyonu 7. Çerçeve Programı tarafından desteklenen bir projedir. Projesinin temel amacı, altı Akdeniz ülkesindeki (Yunanistan, İtalya, Fransa, İspanya, Portekiz ve Türkiye) Açık Erişim stratejileri, politika ve yapılarını ulusal ve bölgesel düzeyde eşgüdümlemektir.

• PASTEUR4OA: Avrupa Birliği Araştırmaları Açık Erişim Politikası Uyum Stratejileri Projesi

Önemli Not: TÜBİTAK ULAKBİM, Türkiye'de yürütülen Ulusal Açık Bilim çalışmalarına Elektronik Kaynaklar Ulusal Akademik Lisansı (EKUAL) ve DergiPark Projesi ile destek vermektedir.

İlgili bağlantılar

DOAJ:  Açık Erişim Dergileri Rehberi http://www.doaj.org

OpenDOAR: Açık Erişim Arşivleri Rehberi http://www.opendoar.org

OAIster: Açık erişim arşivleri üzerinde ortak arama yapan veri tabanı http://www.oaister.org/

ArXiv: Fen bilimleri alanında açık erişim arşivi http://arxiv.org/

RePEc: Ekonomi alanında açık erişim arşivi http://repec.org/

SSRN: Sosyal bilimler alanında açık erişim arşivi http://www.ssrn.com/en/

SOSIG: Sosyal bilimler alanında açık erişim arşivi http://www.rsc-sw-scotland.ac.uk/project_pages/docfiles/learning_resources/lost_rk/page_31.htm

ERPA: Sosyal bilimler alanında açık erişim arşivi http://eiop.or.at/erpa/fullarchive.htm

PubMed: Sağlık bilimleri alanında açık erişim arşivi http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed

Açık Erişim Türkiye: (http://www.acikerisim.org/

OpenAIRE: https://www.openaire.eu/

MedoANET: http://www.medoanet.eu/

OpenAIREPlus: https://www.openaire.eu/highlights/openaireplus-press-release?catid=0

PASTEUR4OA: http://www.pasteur4oa.eu/

AKADEMİK DERGİLER İÇİN BİLİNMESİ GEREKENLER

Alan araştırması

Yeni bir dergi çıkartmadan önce alan araştırması yapılmalıdır. Bu alanda ulusal ihtiyaç belirlenmeli, yayın eksiği olup olmadığı araştırılmalı ve bu bilgiler ışığında derginin amaç ve kapsamına karar verilmelidir.

Dergi Adı, Dergi Paralel Adı ve Dergi Adı Kısaltması

• Dergi adı mümkün olduğunca kısa olmalı, derginin her sayfasında (makale sayfaları hariç) standart olarak aynı şekilde geçmelidir.

• Derginin paralel adının olması durumunda (İngilizce ad gibi), derginin orijinal adıyla birlikte verilmesi gerekiyorsa derginin asıl adından daha ön planda olmamalıdır.

• Atıf ve indeksleme sistemleri açısından önemli olduğundan, dergi adı kısaltması, editörlükçe belirlenmiş ve dergi bilgilerinde belirtilmiş olmalıdır.

• Makale başlangıç sayfalarında, ilgili makaleye atıfta bulunacaklar için 'sayfa üst bölümüne konulacak makaleyi tanımlayan bibliyografik bilgide' dergi adı kısaltması kullanılması tavsiye edilir.

Dergi İletişim Bilgileri

Dergi iletişim bilgilerinin mümkün olduğunca kurumsal olması önerilmektedir. Elektronik posta ve geleneksel posta adreslerinin güncel ve doğru olması erişim için çok önemlidir.

İçindekiler Sayfası

İçindekiler sayfası, makalenin orijinal dilinde başta olmak üzere, İçindekiler / Contents başlığı altında Türkçe ve İngilizce olarak verilmesi (başka dillerdeki makaleler için orijinal dilinde de verilebilir) tavsiye edilir.

Makalelerin başlangıç ve bitiş sayfaları belirtilmelidir.

İçindekiler sayfasında makaleler türlerine göre sınıflandırılmalı [Araştırma Makaleleri (Research Articles); Derleme Makaleler (Review Articles); Olgu Sunumları (Case Reports); Kitap Tanıtımı (Book Review); Hakemsiz Makaleler (Articles Not Peer Reviewed); vb], ayrıca makale başlangıç sayfasında makale türü belirtilmelidir.

• Derginin amaç ve kapsamı belirtilmelidir,

• Dış ve iç kapakta, elektronik versiyonda dergi bilgilerinde ve her sayı üzerinde ilgili sayıya ait yıl / (varsa)cilt / sayı / (varsa) ay bilgisi olmalıdır,

• Derginin yayın dili, hakemli olduğu, ay bilgileriyle birlikte yayın aralığı bilgisi dergi bilgilerinde belirtilmelidir,

• Derginin posta adresi, telefon, kurumsal ePosta adresi ve varsa web adresi belirtilmelidir,

• Derginin editör ve iletişim bilgileri belirtilmelidir,

• Derginin yayıncı ve basımevi bilgileri belirtilmelidir,

• Editörler ve Yayın Kurulu, kurumlarıyla birlikte belirtilmelidir,

• Derginin, varsa isim değişiklikleri ve ISSN bilgisi, yıl aralıklarıyla birlikte “Dergi Hakkında” bölümünde “Derginin Tarihçesi” adı altında belirtilmelidir,

Derginin paralel adının olması durumunda (İngilizce ad gibi), derginin orijinal adıyla birlikte verilmesi gerekiyorsa derginin asıl adından daha ön planda olmayacak şekilde, daha küçük puntolarla dergi adı altında verilebilir, makale sayfalarında sadece orijinal ad ya da tercihen orijinal adın kısaltması kullanılmalıdır.

• Dergiye atıfta bulunacak kişiler ile atıf ve indeksleme sistemleri için, standart bir dergi adı kısaltmasının kullanılmasını sağlamak amacıyla, dergi adı kısaltması Dergi Editörlüğünce belirlenip dergi bilgilerinde duyurulmalıdır.

• Dergi iç kapağı ya da arka kapak içinde ve dergi web sayfasında makale Yazım Kuralları ve Kaynak Gösterme Kuralları ayrıntılı şekilde belirtilmiş olmalı, kaynakçanın veriliş biçiminde bir standart (APA, MLA, AIP, NLM, AMA, ACS vb.) benimsenmeli ve örneklerle açıklanmalıdır.

• Dergide görev alan kişi ya da kurulların "kurumlarının belirtilmesi" uygun olur.

• Diğer dergi bilgilerinin Türkçe olarak ifadeleri ve İngilizce karşılıkları aşağıdaki şekilde verilmelidir:

  • Kurucu (Founder)
  • Baş Editör (Editor in Chief)
  • Danışma Kurulu (Advisory Board)
  • Derleme Sekreteri (Editorial secretary)
  • Editör (Managing Editor)
  • Editör Yardımcıları (Editorial Assistants)
  • Hakem Kurulu (Referee Board ya da Referee List), "dergide verilmesi zorunlu değildir"
  • İngilizce Dil Editörü (English Language Editor)
  • Türkçe Dil Editörü (Turkish Language Editor)
  • Yayın Kurulu (Board of Editors)
  • Yayın Kurulu (Editorial Board)
  • Yayıncı (Publisher)
  • Yönetim Yeri ve Adresi (Executive Office)
  • Yazışma Adresi (Correspondence Address)
  • Basım Tarihi (Date of Publication)
  • Basım Yeri (Place of Publiaction)

Derginin numerik bilgilerine ilişkin ifadeler  

• Yıl: Year
• Cilt: Volume
• Sayı: Issue

Ay bazında yayınlanan dergilerin yayın sıklığına ilişkin ifadeler  

• Aylık: Monthly
• 2 Aylık: Bimonthly
• 3 Aylık: Quarterly
• 4 Aylık: Triquarterly
• 6 Aylık: Biannualy
• Yıllık: Annualy

Mevsim bazında yayınlan dergilerin yayın sıklığına ilişkin ifadeler  

• İlkbahar: Spring
• Yaz: Summer
• Sonbahar: Fall
• Kış: Winter

Makale geliş ve kabul tarihi bilgisiyle ilgili ifadeler

• Geliş tarihi / Received: gün/ay/yıl bilgisi
• Kabul tarihi / Accepted: gün/ay/yıl bilgisi

Makale Sayfaları

Makale başlangıç sayfalarında; Dergi Adı (tercihen, dergi editörlüğünce belirlenmiş ve dergi bilgilerinde duyurulmuş standart kısaltması), yıl; varsa cilt no (sayı no): ilgili makalenin sayfa aralıkları belirtilmelidir, sayfanın üst bölümünde sağda ya da solda verilebilir,

Ör.1: Mellifera, 2013; 13 (25): 2-5

Ör.2: Kulak Bur Bog Ihtis Derg 2014; 24 (4): 185-189

• Makale başlangıç sayfalarında, makale başlığının üstünde, makalenin türü (Araştırma, Derleme vb.) belirtilmelidir,

• Makale başlangıç sayfalarında, orijinal dildeki başta olmak üzere, Türkçe Makale Adı / Öz / Anahtar Kelimeler ile İngilizce Title / Abstract / Keywords bulunmalıdır, Türkçe ve İngilizce dışındaki bir dilde yazılmış bir makalenin kendi dilindeki Başlık / Öz / Anahtar Kelimeleri de verilebilir,

• Makale başlangıç sayfalarında makale gönderim ve kabul tarihleri bulunmalıdır, sayfanın altında sağda verilmesi tercih edilebilir,

• Makale başlangıç sayfalarında, yazar adları,  çalıştığı kurum bilgisi ve ePostası belirtilmelidir, yazar adının hemen altında ya da sayfanın en altında yer alması tercih edilebilir,

• Bütün makalelerde, bütün bölümlerin (başlıklar, öz/anahtar kelimeler, alt başlıklar) görsel ve biçimsel bir standardı olmalıdır, Yazım Kuralları’nda bütün bölümlerin standart biçimleri belirtilmelidir,

• Makalenin sonunda, Yazım Kuralları’nda belirtilmiş standartlara uygun KAYNAKÇA olmalıdır,

ISSN

• Herhangi bir derginin; basılı versiyonu için ilk sayı basılmadan önce ve elektronik versiyon için ilk sayının yayınlanmasından sonra, Kültür Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü ISSN Ofisi (http://www.ekygm.gov.tr/issn.html)’nden,  “Uluslar arası Standart Süreli Yayın Numarası” (International Standart Serials Number - ISSN)  alınmalıdır,

• Her derginin her bir formatı ve versiyonu için (basılı format, elektronik format, CD-ROM formatı, Türkçe versiyonu, İngilizce versiyonu gibi) ayrı bir ISSN alınmalıdır,

•  Dergi adında herhangi bir değişiklik olması durumunda, uluslararası bir kural olarak, yeni dergi adı için Kültür Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü ISSN Ofisi’nden yeni bir ISSN alınmalıdır,

Derginin Eski Adı

Dergi adında herhangi bir değişiklik olması durumunda, yeni ad altında yayınlanan sayıların her birinde, en azından birkaç yıl, derginin eski adı belirtilmelidir,

Bir Dergideki Araştırma Makalesi Oranı

Sağlık, yaşam, mühendislik ve temel bilimleri alanındaki dergilerde en az 50% oranında araştırma makalesi yayınlanmalıdır,

Etik Kurallar

Dergide etik kurallara ve telif haklarına uyulmalı ve bu konuya önem verilmeli, bu konudaki hassasiyet dergi iç kapaklarında duyurulmalıdır,

Düzenlilik

İlan edilen aralıklarda düzenli olarak yayın hayatına devam etmeli, sıkça sayı birleştirmesi yapmamalıdır,

Sayfa Numarası

Her sayının sayfa numarası bir (1) ile başlamamalı, cilt ya da yıl bazında makalelerin sayfa numaraları devam etmelidir. Cilt ya da yıl değişikliklerinde sayfa numarası bir (1) ile başlamalıdır,

Yazar

Akademik yazarlık bilimsel çalışma sonuçlarının camia ile paylaşılmasını sağlayan bir araçtır. Yazar bu yolla alanında öncelik ve itibar kazanmaktadır.

Yazar, yazı göndereceği derginin konu kapsamı, politikası ve yazım kuralları dikkatlice incelemelidir.  İlgili derginin kurallarına bağlı olarak, bilimsel içerik, biçimsel özellikler ve etik  uygunluğuna göre makale gönderimini yapmalıdır. Akademik makalelerin en önemli özelliklerinden biri çok yazarlı olmasıdır. Sadece makalenin içeriğine direkt katkıda bulunmuş kişiler yazar olarak eklenmelidir. Yazar sıralaması, disiplinler, araştırma grupları ve ülkeler arasında değişkenlik göstermektedir. Azalan katkı payına göre sıralama, taslağın yazım ya da araştırmanın yürütülmesinde öncelikli rol alan kişinin ilk isim olması, en tecrübeli yazarın son isim olması, alfabetik ya da rastgele sıralama gibi sıralama tipleri mevcuttur.

Makale yazım konusunda yol gösterici olacak kaynaklar aşağıda verilmiştir.

ulakbim.tubitak.gov.tr/sites/images/Ulakbim/eyes2_yazar_1.pdf

Editör

TDK sözlüğünde Editör; yazıları yeniden düzenleyerek yayıma hazırlayan kimse olarak tanımlanmıştır.

Editörlerin temel işlevi; “Bilimsel bir makale yazarının kendisini en etkin bir biçimde ifade etmesine yardımcı olmak ve bilimi anlaşılır bir şekilde yayınlamaktır” (Kutsal, Yeşim G., Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık-2006).

Editörün sorumlulukları ve taşıması gereken özellikler için aşağıdaki makalelerden ayrıntılı bilgi edinilebilir.

uvt.ulakbim.gov.tr/tip/sempozyum4/page67-72.pdf

uvt.ulakbim.gov.tr/tip/sempozyum9/kutsal.pdf

uvt.ulakbim.gov.tr/sbvt/kurultay1/Kozak.ppt

uvt.ulakbim.gov.tr/toplanti/uay10/osert.pdf  

Hakem ve Hakemlik Süreci

Yayın süreci, yazarların yanı sıra editör ve hakemlerin emeğine gerek gösterir. Bu süreçte editör kararına temel oluşturan en önemli bilgi hakemlerin raporlarına dayanır. Hakemler, makalede yer alan araştırma alanına hakim bilimcilerdir. Hakemlik sürecinde çalışmanın amacı, çalışmada kullanılan yöntemlerin amaca uygunluğu, sonuçların doğru verilişi ve doğru yorumlanışı ama hepsinden öte, çalışmanın orijinalliği değerlendirilmelidir. Çalışma yeni bilgi veriyor mu, bilime katkı sağlıyor mu, soruları hakemin üzerinde yoğunlaşması gereken ve objektif olarak cevaplaması gereken sorulardır.


Hakemlik sürecinde en önemli noktalardan birisi de gizliliktir. Günümüzde çoğu dergide hakemler ve yazarlar gizli tutulur. Ancak açıklık yönünde bir eğilim vardır. Bazı dergilerde yazarların kimliği hakemlere açılmıştır. Bazı dergilerde ise hem yazarlar, hem de hakemlerin kimlik bilgileri birbirlerine açıktır. Hakemlik sürecinde, kuşkusuz, etik kurallara dikkat edilmelidir. Günümüzde hakemlik süreci değişim halindedir. Gelecekte İnternet olanaklarıyla açık sisteme geçilme olasılığı vardır.

www.turkjbiochem.com/2012/212-214.pdf

Akademik bir dergi, hakem değerlendirme sistemine sahip olmalıdır. Makaleler en az iki hakem değerlendirmesinden geçmeli, kararlarda eşitlik olması durumunda yayın, üçüncü bir hakeme gönderilmelidir,

Kurullar

Yayın / Danışma Kurulu

Derginin yayın politikasının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlar. Editör, yardımcı editörler ile dergi politikasına ve derginin akademik birikimine katkı sağlayacak akademisyenlerden oluşturulmalı ve güncel olmasına dikkat edilmelidir.

Hakem Kurulu

Dergiye hakem olarak katkı sağlayan kişilerden oluşmaktadır. Çift taraflı körleme ilkesini bozmamak adına, hakem listesi ya hiç yayınlanmamalı ya da yılın son sayısında toplu olarak verilmelidir.

Makale İçeriği

Başlık

Başlık, makaleyi betimleyici olmalı, makalenin temel kavramlarını, tartışmalarını ve temel savını yansıtmalı ve mümkünse 12 kelimeyi aşmamalıdır.

Öz (Abstract/Descriptive Abstract)

Öz, makaledeki bilginin kısa bir tanıtımı olarak tanımlanabilir. Araştırma metni içeriğinin paragraf formundaki şekli olup, okurlar için genel bir harita işlevi görür. Makalenin ana kısımlarının (giriş, bulgular ve yöntem, sonuçlar, tartışma ve öneriler) her birinin kısa bir özetini içermeli, okuyucunun makalenin içeriğini kısa zamanda ve hassasiyetle belirlemesine, kendi ilgi alanlarıyla ilişkisini saptamasına ve böylece makaleyi bütünüyle okumaya ihtiyaç duyup duymayacağına karar vermesine olanak vermelidir. Öz, 100-250 kelime arasında, tek paragraf olmalıdır.

Anahtar Kelimeler (Keywords)

Bilimsel yayınlarda özü takiben, genellikle, anahtar kelimeler yer alır. Anahtar kelimeler yayının elektronik ortamda taranmasına, dizinlemesine yardımcı olduğu gibi, yayına hazırlama süreçlerinde (örneğin hakemlerin belirlenmesinde) editörlere katkı sağlar.

Özet (Summary/Informative Abstract)

Literatürde geniş öz, bilgilendirici öz olarak da geçen özet, temel bilgiler açısından öz ile aynı özellikleri taşımakla birlikte uzunluk ve ayrıntı açısından farklılık göstermektedir. Özden daha ayrıntılı bilgi veren özetin uzunluğu genellikle yayının %5-15’i oranında olmalıdır. Ayrıca özette özden farklı olarak tablolar ve şekiller yer alabilir.

Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Akademik Süreli Yayıncılık Kılavuzu 2013

Kaynakça

Sadece akademik çalışmalarda değil, her türlü yazılı ve sözlü açıklamada, yararlanılan kaynakları belirtmek hem yasal hem de ahlaki bir sorumluluktur. Üretilen bilginin sağlıklı gelişimi için buna özen göstermek gerekir.

Akademik çalışmalarda yararlanılan kaynakların, belirli bir düzende verilmesi için uluslararası pek çok standart geliştirilmiştir. Görünüş özelliği açısından bu stardartlar arasında farklılık olsa da, temelde hepsinde bulunan ortak alanlar (yazar, başlık, yayın bilgisi, tarih, sayfa numarası) vardır.

http://www.apastyle.org

htttp://www.mla.org/style

 Hazırlayanlar:

• Ahmet Emre AYDIN
• Didem AYDAN
• Fatma BAŞAR
• Filiz MENGÜÇ
• Nihan ERTÜRK
• Zafer KANBUR