The origin of scientific activities and science in ancient times<p>Bilimsel faaliyetlerin kökeni ve Eski Çağ’da bilim

Authors

  • Sırrı Tiryaki Bingol University

Keywords:

Instruments made of bone and stone, Resident Life, Invention of Writing, Birth of Civilizations, Kemik ve Taştan Yapılan Aletler, Yerleşik Hayat, Yazının İcat Edilmesi, Uygarlıkların Doğuşu

Abstract

The first inventions made by the first humans on earth to survive started the beginning of first scientific activities. The first instruments made of bone and stone are a product of this philosophy. The fact that human beings begin to lead a life based on settled life means the world science develops rapidly. Because the settled life enabled the establishment of villages and cities for world civilization and the commencement of trade. Along with all these things, concepts such as writing, books, literature, library, astronomy, mathematics, chemistry and physics began to enter into human life. The discovery of mining revealed the facts like armed soldiers, armies and states. Along with the concept of the state, scientific activities have become more systematic and more widespread. Because it is known that states supported scientific activities within their borders. For example, the creation of the writing by the Sumerian civilization, the preparation of textbooks, the development of the calendar, the development of medical science in Egypt, the invention of the compass by the Chinese civilization, the opening of the museum in Alexandria in the Hellenistic Age and the starting of the studies about anatomy in this museum, the opening of a three different educational institutions in Rome, were all happening as a result of the encouragement and support of the respective states. In this study, we tried to put forth that all the scientific activities in the Old Era the basis of the modern science as well.

Extended English abstract is in the end of PDF (TURKISH) file.

 

Özet

Yeryüzündeki ilk insanların hayata kalabilmek için yaptıkları ilk icatlar aynı zamanda ilk bilimsel faaliyetleri başlamaktadır. Kemik ve taştan yapılan ilk aletler bu felsefenin bir ürünüdür. İnsanoğlunun yerleşik yaşama dayalı bir hayat sürdürmeye başlaması ise dünya biliminin hızla gelişmesi anlamına gelmektedir. Çünkü yerleşik yaşam dünya uygarlığı için köylerin ve kentlerin kurulması ve ticaretin başlaması demekti. Bütün bunların yanı sıra yerleşik yaşamla birlikte yazı, kitap, edebiyat, kütüphane, astronomi, matematik, kimya ve fizik gibi kavramlar insan hayatına girmeye başladı. Madenciliğin keşfi ise silahlı askerler, ordular ve devletler gibi olguları ortaya çıkardı. Devlet kavramıyla birlikte bilimsel faaliyetler daha sistematik hâle geldi ve daha da yaygınlaştı. Çünkü devletlerin kendi sınırları içerisinde bilimsel aktiviteleri teşvikleri söz konusuydu. Örneğin yazının Sümer uygarlığı tarafından icat edilmesi, ders kitaplarının hazırlanması, takvimin geliştirilmesi, Mısır’da tıp biliminin oldukça gelişmesi, pusulanın Çin uygarlığı tarafından icat edilmesi, Helenistik Çağ’da İskenderiye kentinde müzenin açılması ve bu müzede anatomi alanında çalışmaların başlatılması ile Roma’da üç farklı eğitim kurumunun açılması gibi konuların tamamı dönemin söz konusu devletlerinin teşvik ve destekleri sonucunda gerçekleşen olgulardı. Çalışmamızda Eski Çağdaki bütün bu bilimsel faaliyetlerin aynı zamanda modern bilimin temelini oluşturduğunu ortaya koymaya çalıştık.

Downloads

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

Author Biography

Sırrı Tiryaki, Bingol University

Assist. Prof., Bingol University, Faculty of Arts and Sciences, History Department

References

Akurgal E. (2014) Anadolu Uygarlıkları, Ankara, Phoenix.

Bahar H. (2012) Roma ve Bizans Tarihi, Konya, Kömen Yayınları.

Baykan C. , Baykan D. (2012) Eskiçağ’da Cam, Ankara, Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları.

Bottero J. (2005) Eski Yakındoğu: Sümer’den Kutsal Kitap’a, Ankara, Dost Kitabevi.

Brewer J. D. ; Teeter E. (2007) Mısır ve Mısırlılar, Çeviren Nihal Uzun, Ankara, Arkadaş Yayınları.

Caneva, C. - Palmieri, A. M. (1988) ‘‘Metalwork at Arslantepe in Late Chalcolithic and Early Bronze I: The Evidence from Metal Analyses’’, Perspectives on Protourbanization in Eastern Anatolia: Arslantepe (Malatya) An Interim Report on 1975–1983 Campaigns, Ed. Marcella Frangipane and Alba Palmieri, Origini XII/2, Roma, 637-654.

Childe G. (2009) Tarihte Neler Oldu?, Çeviren Alaeddin Şenel-Mete Tunçay, İstanbul, Kırmızı Yayınları.

Childe G. (2010) Kendini Yaratan İnsan: İnsanın Çağlar Boyu Gelişimi, Çeviren Filiz Ofluoğlu, İstanbul, Varlık Yayınları.

Crawford H. (2010) Sümer Ve Sümerler, Çeviren Nihal Uzan, Ankara, Arkadaş Yayınları.

Di Nocera, G. M. (2010) ‘‘Metals and Metallurgy, Their Place in the Arslantepe Society Between The End of 4th and Beginning of The 3rd Millennium BC’’, Economic Centralisation in Formative States, The Archaeological Reconstruction of the Ecenomic System in 4th Millennium Arslantepe, Edited By Marcella Frangipane, C. Alvaro, F. Balossi Restelli and so on, Studi di Preistoria Orientale (SPO), Volum 3, Sapienza Universita Dı Roma Dipartimento di Scienze Storiche Archeologiche e Antropologiche dell’Antichita, Roma, 255-274.

Dı Nocera, G. M. - Palmieri, A. M. (2011) ‘‘Son Kalkolitik Çağ: Doğu Anadolu Madenciliği’’, Arkeo Atlas Özel Koleksiyon Sayısı /1, İstanbul, 150-153.

Diakov V. ; Kovalev S. (2010) İlkçağ Tarihi: Ortadoğu, Uzakdoğu, Eski Yunan, Çeviren Özdemir İnce, Cilt I, İstanbul, Yordam Kitap.

Doğan, M. (2013) Bilim ve Teknoloji Tarihi, Ankara, Anı Yayıncılık.

Drews R. (2014) Tunç Çağı’nın Sonu, Çevirenler Tolga Ersoy, Gürkan Ergin, İstanbul, Türkiye İş Bankası Yayınları.

Eker F., Eker K. (2016) “Antik Çağ Cam Yapım Tekniklerinin 3D Modelleme Çalışması İle Yeniden Ele Alınması” Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi C.6, S.15, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ordu, 198-214.

Fırat M. (2016) Antik Çağ’da Taş Duvar İşçiliği, İstanbul, Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları.

Frangipane, M. (2011) “Son Kalkolitik Çağ Çanak Çömleğin Seri Üretimi”, Arkeo Atlas Özel Koleksiyon, 2011/01, İstanbul, Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A. Ş., 154-155.

Frıedell E. (2006) Mısır Ve Antik Yakındoğu’nun Kültür Tarihi, Çeviren Ersel Kayaoğlu, Ankara, Dost Kitabevi.

Gendrop P. (2006) Mayalar, Çeviren İsmail Yerguz, Ankara, Dost Yayınları.

Havre H. (2007) İnkalar, Çeviren İsmail Yerguz, Ankara, Dost Yayınları.

Hermann K. ; Rothermund D. (2001) Hindistan Tarihi, Çeviren Müfit Günay, Ankara, İmge Kitabevi.

Howgego C. (2013) Sikkelerin Işığında Eski Çağ Tarihi, Çeviren Oğuz Tekin, İstanbul, Homer Kitabevi.

Kaplan D. (2009) “Antik Çağ’da Zaman, Konik Güneş Saatleri Ve Smıntheıon Örneği”, Anadolu /Anatolia, Sayı 35, Ankara Üniversitesi, Dil Tarih-Coğrafya Fakültesi/Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 87-97.

Kaya M. A. (2011) Türkiye’nin Eski Çağ Tarihi Ve Uygarlıkları, Cilt I, İzmir, İlya Yayınevi.

Kaya M. A. (2015) İlk Çağ Tarih Ve Uygarlığı, Ankara, Pagem Akademi Yayınları.

Keay J. (2011) Çin Tarihi, Çeviren Neşe Kars Tayanç – Dinç Tayanç, İstanbul, İnkılap Kitabevi Yayınları.

Kramer S. N. (2002) Tarih Sümer’de Başlar, Çeviren Hamide Koyukan, İstanbul, Kabalcı Yayınevi.

Krickeberg W. (1998) Azteklerin ve Mayaların Dinleri, Çeviren Alev Kırım, İstanbul, Okyanus Yayınları.

Kuhrt A. (2010) Eski Çağ’da Yakındoğu, Cilt I, Çeviren Dilek Şendil, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Livius T. (2011) Roma Tarihi, Cilt II, Çeviren Uğur Yılmaz, İzmir, İlya Yayınevi.

Mason F. S. (2013) Bilimler Tarihi, Ankara, Türk Tarih Kurumu.

Mason S. F. (2013) Bilimler Tarihi, Çeviren Umur Daybelge, Ankara, Türk Tarih Kurumu.

McClellan J. E. ; Dorn H. (2016) Dünya Tarihinde Bilim Ve Teknoloji, Çeviren Haydar Yalçın, Editör Murat Alev, Ankara, Arkadaş Yayınları.

Memiş E. (2011) Eskiçağ Türkiye Tarihi, Bursa, Ekin Basın Yayın Dağıtım.

Osmanagich S. (2008) Mayaların Dünyası, Çeviren Umur Koçak, Ankara, Arkadaş Yayınları.

Özbek M. (1999) “Çayönü’nde Kafatası Delgi Operasyonu”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 75. Yıl Sayısı, Ankara, 109-126.

Özdoğan, M. (2011) “Kalkolitik Çağ: Köyden Kente”, Arkeo Atlas Özel Koleksiyon, 2011/01, İstanbul, Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A. Ş.

Ponting C. (2016) Yeni Bir Bakış Açısıyla Dünya Tarihi, Çeviren Eşref Bengi Özbilen, İstanbul, Alfa Tarih.

Salman B. (2007) Eskiçağ’da Güneş Saatleri, İstanbul, Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları.

Sarton G. (2010) Antik Bilim Ve Modern Uygarlık, Çevirenler Melek Dosay, Remzi Demir, İstanbul, Gündoğan Yayınları.

Sevin, V. (2003) Anadolu Arkeolojisi, İstanbul, Der Yayınları.

Stein B. (2015) Hindistan Tarihi, Çeviren Müfit Günay, İstanbul, İnkılap Kitabevi Yayınları.

Tekeli S. ; Kâhya E.; Dosay M.; Demir R.; Topdemir H. G.; Unat Y. ; Koç Aydın A. (2015) Bilim Tarihine Giriş, Ankara, Nobel Yayıncılık.

Tekin, H. (2015) Eski Anadolu Madenciliği: Arkeolojik Verilerin Işığı Altında Başlangıcından Demir Çağı’na Kadar, Ankara, Bilgin Kültür Sanat Yayınları.

Uysal G. (2011) “Mağara Sanatı”, 5. Ulusal Speleoloji Sempozyumu, Boğaziçi Uluslararası Mağara Araştırma Derneği, İstanbul, 34-47.

Uzel İ. (2008) Anadolu’nun Tıp Tarihi’ne Giriş, İstanbul, Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları.

Van De Mieroop M. (2006) Antik Yakındoğu’nun Tarihi M.Ö 3000-323, Çeviren Sinem Gül, Ankara, Dost Kitabevi.

Yalçın, Ü. (2013) ‘‘Anadolu Madenciliği’’, III. Odtü Arkeometri Çalıştayı, Türkiye Arkeolojisinde Metal: Arkeolojik ve Arkeometrik Çalışmalar, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Yayınları, Ankara, 17-28.

Yıldırım C. (2016) Bilim Tarihi, İstanbul, Remzi Kitabevi.

Yıldırım R. (2002) Uygarlık Tarihine Giriş: İlkçağ Tarih Ve Uygarlıkları, İzmir, Meridyen Yayıncılık.

Downloads

Published

2017-08-07

How to Cite

Tiryaki, S. (2017). The origin of scientific activities and science in ancient times&lt;p&gt;Bilimsel faaliyetlerin kökeni ve Eski Çağ’da bilim. Journal of Human Sciences, 14(3), 2453–2471. Retrieved from https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/4687

Issue

Section

History